เกาะติดข่าวดาราก่อนใคร

กดติดตาม “ทีวีพูล”

banner

สิ่งของที่เป็นเครื่องประกอบพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรล้วนมีความหมายอันเป็นมงคล สำหรับที่ประทับขององค์พระมหากษัตริย์ โดยมีความหมายดังนี้

วิฬาร์ (แมวแสดงถึง ความโชคดี มีลาภ ร่มเย็นเป็นสุข อันสอดคล้องกับคติความเชื่อของไทย ที่ว่าแมวหมามาสู่จะมีลาภอีกทั้งยังเชื่อว่า แมวสามารถขับไล่ภูตผีปิศาจ และสิ่งชั่วร้ายเพราะแมวมองเห็นสิ่งต่างๆ ได้ในเวลากลางคืน หรือความเชื่อที่ว่า แมวมีเก้าชีวิต หมายถึง ความยั่งยืนสถาพรและเป็นอมตะ

ศิลาบด เป็นของใช้ในครัวเรือน ใช้บดเครื่องแกง หรือเครื่องปรุงอาหารต่างๆ การนำศิลาบดมาใช้ในการเฉลิมพระราชมณเฑียร มีความหมายสอดคล้องกับการแสดงความยินดีในการขึ้นเรือนใหม่ ด้วยการมอบเครื่องครัว และพันธุ์พืชแก่เจ้าของเรือนนั้น หรือเกี่ยวข้องกับคำให้พรอันแสดงถึงความเจริญงอกงามและมีความมั่นคงที่ว่า “ให้อยู่เย็นเป็นสุขดั่งอุทกธาราและฟักให้มีน้ำใจหนักหน่วงดุจศิลาขอให้ถั่วงางอกงามบริบูรณ์” ศิลาดังกล่าวนั้นหมายถึงศิลาบดและยังเห็นถึงความหมายของสิ่งอันเป็นมงคลอีกคือ ฟักเขียว หมายถึงความร่มเย็นเป็นสุขและถั่วงา หมายถึงความเจริญงอกงามเช่นเดียวกับข้าวเปลือกที่มีความหมายเดียวกันซึ่งล้วนเป็นสิ่งของที่มีความหมายดีแก่องค์พระมหากษัตริย์ที่ทรงเฉลิมพระราชมณเฑียรหรือผู้ที่ขึ้นเรือนใหม่ทั้งสิ้น

นอกจากนี้ ยังมีสิ่งของอันมีความหมายมงคลที่ใช้ในการพระราชพิธีดังกล่าวอีกคือ ดอกหมาก หรือจั่นหมาก บ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์เพราะดอกหมากหรือจั่นหมากมีลักษณะเป็นพวงเมื่อออกผลจำนวนมากเรียกเป็นทะลายแสดงถึงความรุ่งเรืองมีทรัพย์ศฤงคารเช่นเดียวกับดอกมะพร้าวหรือจั่นมะพร้าวที่ใช้ประดับสถานที่ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกก็มีความหมายเดียวกัน

อีกสิ่งที่ปรากฏอยู่เสมอในการเฉลิมพระราชมณเฑียรคือ กุญแจทอง มีความหมายถึงการมอบกรรมสิทธิ์ให้กับเจ้าของบ้านใหม่ซึ่งก็คือพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ไม่เพียงเท่านั้นสิ่งของอันเป็นมงคลสำหรับการพระราชพิธียังมีมากขึ้นในรัชกาลต่อมาได้แก่ พระแส้หางช้างเผือกผู้ เริ่มมีในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่4 ซึ่งแส้นั้นเป็นเครื่องใช้สำหรับปัดฝุ่นละอองการใช้หางช้างเผือกมาทำพระแส้นั้นแสดงถึงสิ่งของอันเป็นมงคลมากด้วยบารมีเนื่องจากช้างเผือกถือเป็นสัตว์คู่บารมีเฉพาะองค์พระมหากษัตริย์

(ภาพจาก สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ)

ส่วนการอุ้ม ไก่ขาว เข้าร่วมพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรเริ่มมีปรากฎภาพในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่7 อันอาจสอดคล้องกับการสร้างครอบครัวใหม่ที่มีการมอบสัตว์เพื่อช่วยเหลือเจ้าของบ้าน ซึ่งไก่นับเป็นสัตว์เลี้ยงสารพัดประโยชน์ทั้งบอกเวลาและเลี้ยงไว้กินไข่และผสมผสานกับคติความเชื่อของจีนที่ว่าไก่ขาวสามารถขับไล่สิ่งชั่วร้ายได้

ขอบคุณที่มาศิลปวัฒนธรรม